آموزش سنتور
مدرسان سنتور در آموزشگاه موسیقی آریاهنر با در نظر گرفتن تفاوت‌های سنی و سبک‌های یادگیری، دوره‌های آموزش سنتور ویژه بزرگسالان را به طور اختصاصی و حرفه‌ای طراحی و برنامه ریزی کرده‌اند. با شرکت در این دوره‌ها می‌توانید نواختن ساز سنتور را به صورت تخصصی با متدهای روز دنیا متناسب با سن و سبک یادگیری خود بیاموزید.
درباره ساز سنتور
سنتور نوعی ساز زهی-کوبه‌ای و سازی با اصالت موسیقی ایرانی است. فرهنگ دهخدا سنتور را اینگونه شرح داده است: از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیم‌های بسیاری است و با دو زخمهٔ چوبی (مضراب) نواخته می‌شود. رایج‌ترین نوع سنتور (۹ خرکی) دارای ۷۲ سیم است که به دسته‌های ۴ تایی و در ۱۸ دسته تقسیم می‌شود.
این ساز به شکل ذوزنقه متساوی‌الساقین ساخته می‌شود و نوع رایج این ساز دارای ۷۲ سیم است که هر ۴ سیم از روی یک خرک می‌گذرد و دارای ۱ کوک است و در واقع سنتور دارای ۱۸ خرک است که ۹ تای آن در سمت راست و ۹ تای آن در سمت چپ قرار می‌گیرد. سیم‌های این ساز توسط ۲ ترکه چوبی به صدا درمی‌آیند که اصطلاحاً آن را مضراب می‌نامند، ولی باید توجه داشت که سنتور جز سازهای زهی-مضرابی محسوب نمی‌شود.
تاریخچه ساز سنتور
سنتور، سازی کاملاً ایرانی است که برخی ساخت آن را به ابونصر فارابی نسبت می‌دهند که مانند بربط، ساز دیگر ایرانی بعدها به خارج برده‌شد.
برخی پژوهشگران بر این باورند که سنتور در زمان‌های بسیار دور از ایران به دیگر کشورهای آسیایی رفته‌است، چنان‌که امروزه گونه‌های مشابه این ساز در عراق، ترکیه، سوریه، مصر، پاکستان، هند، تاجیکستان، چین، ویتنام، کره، اوکراین و دیگر کشورهای آسیای میانه و نیز در یونان نواخته می‌شود.
شگفت نیست که چون نخستین پیانو به دست سرورالملک، سنتورنواز روزگار امیرکبیر رسید، در دم نواخته شد! او پس از دمی کار با این ساز گفت: این ساز روی دستگاه ماهور کوک شده‌است. وی همان روز ماهور را نواخت و پس از کوتاه زمانی آن را، کوک کرد به گونه‌ای که دستگاه شور را با آن نواخت و همین کوک ایرانی است که در این هنگام نیز روی پیانوی ایرانی انجام می‌گیرد. این کوک سرورالملکی نام دارد و واپسین دستگاه شور است که در کنار پرده‌های دلکش گرایلی خسروانی، آذربایجانی، گیلانی و گبری (زرتشتی) و کردی و جامه‌داران و… نواخته می‌شود!
بر پایهٔ اسناد و مدارک، نگارگری‌ها و مینیاتورهای سده‌های پیش، آنچه که ما دست ورزه به نام سنتور در اختیار داریم در واقع سنتوری است که از نزدیک به یکصد و پنجاه سال پیش (زمان قاجار) با شکل و شمایل کنونی خود در اختیار هنرمندان این مرز و بوم قرار دارد. چنان‌که سنتورهای محمدصادق خان (که نخستین نمونه صوتی ساز سنتور به جا مانده از دوران قاجار متعلق به وی می‌باشد)، حبیب سماع حضور و حبیب سماعی، در ابعاد، شمار خرک و چگونگی ساخت، بسیار نزدیک به سنتور دست ورزی است.
آموزش سنتور در آموزشگاه موسیقی آریاهنر
فراگرفتن سنتور بر اساس نظر اساتید این حوزه نیاز به پشتکار و تمرین نیاز دارد. سنتور سازی است که وابستگی زیادی به حرکات سریع و فکر شده دست دارد. از همین جهت کسانی که در گذشته سازهای دیگری مانند ویولن و گیتار کار کرده‌اند، سریع‌تر کار با این ساز را یاد می‌گیرند. همچنین در نظر داشته باشید که تدریس و یادگیری سنتور نیاز به زمان نسبتاً زیادی دارد و مانند تمامی سازهای مشابه زمانی حداقل ۳ ماهه نیاز دارد. البته این ۳ ماه تماماً صرف یادگیری خود ساز سنتور نمی‌شود و در جلسات ابتدایی بنابر نظر استاد صرفا موضوعات آکادمیک این ساز تدریس می‌شود. تدریس موضوعات آکادمیک سنتور و دیگر سازها در ابتدا کاملا بی‌فایده به نظر می‌آیند اما در جلسات و ترم‌های بعدی متوجه اهمیت آنها می‌شوید. تجربه ثابت کرده است که هنرجویانی که مباحث آکادمیک هر ساز را به خوبی یاد می‌گیرند، از شانس بیش‌تری برای موفقیت در نواختن آن ساز برخوردارند. سازهای ایرانی معمولاً کمی پیچیدگی‌های ظاهری دارند اما بعد از گذشت زمانی می‌توانید بر تمام قسمت‌های ساز مسلط شوید.
در دوره مقدماتی پایه‌های لازم نوازندگی سنتور را بدست می‌آورید و با تسلط به آنها قادر خواهید بود که اندک اندک از طریق قطعات اساتید بزرگ موسیقی ایرانی و نواختن تمارین مربوطه با تکنیک‌های پیشرفته‌تر این ساز آشنا شوید. شما از طریق مجموعه وسیعی از ترانه‌های اصیل و زیبای موسیقی ایرانی و محلی تا قطعات ساده شده از بزرگان موسیقی ایرانی و حتی بخش‌های خاطره‌انگیز از موسیقی‌های فاخر پاپ ایرانی به دنیای رنگارنگ موسیقی وارد خواهید شد.
سعی شده نکات و مطالب اصلی مورد نیاز و پایه‌ای نوازندگی سنتور را به‌صورت کاربردی و ریشه‌ای از طریق این قطعات فرا بگیرید و بر آنها تسلط پیدا کنید. در کنار این قطعات مجموعه بسیار مهم و کارآمد از نرمش‌ها و تمرین‌های مضراب طراحی شده برای انعطاف و سرعت دست را به شما خواهیم آموخت. تسلط یافتن و انجام این تمرین‌ها، بازدهی و توان نوازندگی شما را دو چندان نموده و حس پیشرفت را بخوبی احساس خواهید کرد. بعد از طی این دوره شما علاوه بر بدست آوردن توانایی نواختن قطعات یاد شده، توانایی کافی و لازم نت خوانی و همچنین تکنیک‌های اصلی و پایه‌ای سنتور چون ریز دراب و غیره را بدست خواهید آورد و آماده ورود به دوره متوسطه هستید. برای دوره کودکان نیز از روش آموزشی خاص این رده سنی استفاده می‌شود و آموزش بر اساس قطعات مخصوص و طراحی شده برای این سنین خواهد بود.
هزینه آموزش سنتور
برای اینکه در نواختن هر سازی حرفه‌ای شود نیاز به تمرین و پشتکار فراوان است. سنتور نیز از این قاعده مستثنی نیست. با تمرین مداوم و ممارست فراوان می‌توانید در مدت زمان کوتاهی در نواختن این ساز توانایی لازم داشته باشید. به طور کلی برای اینکه بتوانید تسلط کافی بر روی ساز سنتور داشته باشید و قطعات مشهور را بنوازید به یک زمان سه الی چهار ساله احتیاج است. بنابراین هنرجویی که پشتکار کافی و انگیزه کافی برای نواختن نداشته باشد سالیان سال برای یادگیری نیاز به زمان دارد.
به طور کلی هزینه کلاس سنتور به عوامل بسیاری بستگی دارد. یکی از این عوامل سن هنرجو است. در آموزشگاه موسیقی آریاهنر، اساتید گروه سنی کودکان با اساتید بزرگسالان متفاوت هستند، زیرا از روش‌های کاملا مختلفی برای تدریس بهره می‌گیرند. گاهی هزینه کلاس‌های سنتور برای کودکان از بزرگسالان بیشتر است. به علت اینکه آموزش موسیقی به کودکان نیازمند صبر و حوصله بیشتر و همینطور زمان طولانی‌تری است.
سطح هنرجو از دیگر عوامل بسیار مهم در تعیین هزینه یادگیری سنتور است. اگر هنرجو پیشتر از این به کلاس سنتور رفته باشد، با تست تعیین سطح اولیه، سطح هنری هنرجو تعیین می‌شود و بر اساس آن اساتید متناسب را پیشنهاد می‌دهند. تمرین و ممارست رمز موفقیت در آموزش هر مهارتی است. موسیقی نیز به عنوان مهارتی خلاقانه و عمیق، از این قاعده مستثنا نیست. در بیشتر مواقع، وقتی هنرجو سابقه آموزش موسیقی را ندارد، روند آموزش سنتور برایش به کندی صورت می‌گیرد.
اساتید آموزش سنتور در آریاهنر
مهرداد جوادیان
نسیم وثوقی
علیرضا محرابی حقیقی
