آموزش ویولن ایرانی

تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک برای بسیاری از هنرجویان ناشناخته است و بیشتر آنها با سوال کدام سبک نوازندگی ویولن برای شروع آنها مناسب است، درگیر می‌شوند. سبک‌های ویولن ایرانی با کلاسیک کاملاً از هم متفاوت هستند و هنرجویان باید از تفاوت این دو سبک آگاه باشند.

درباره ساز ویولن

ویولن کوچک‌ترین عضو سازهای زهی-آرشه‌ای است. اصالت این ساز به کشور ایتالیا برمی‌گردد و برای نواختن روی شانهٔ چپ قرار می‌گیرد و با آرشه که در دست راست نوازنده است، نواخته می‌شود.

کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم به ترتیب: می (سیم اول)، لا (سیم دوم)، ر (سیم سوم)، سل (سیم چهارم). اصوات سیم‌های مجاور نسبت به یکدیگر فاصله پنجم درست را تشکیل می‌دهند. در این وسعت صدا ویولن قادر است تمام فواصل کروماتیک و کوچک‌تر از آن را اجرا نماید.

از معروف‌ترین نوازندگان این ساز می‌توان به آنتونیو ویوالدی و نیکولو پاگانینی، آهنگساز و نوازنده معروف ایتالیایی، اشاره کرد.

نقش این ساز چه در ارکستر بزرگ چه به‌طور جمعی و انفرادی بسیار پراهمیت است. وجهه جهانی ویولن را می‌توان در سازگاری آن با فرهنگ‌های مختلف و حضور این ساز در موسیقی ملل مختلف دید.

محل قرار گرفتن ویولن بر روی سطح شانه و در نزدیکی گردن نوازنده‌است.

تاریخچه ساز ویولن در ایران

ویولن از اواخر دوره ناصرالدین‌شاه به ایران وارد شد. با ورود ویولن به ایران برخی از نوازندگان کمانچه مانند حسین خان اسماعیل زاده، علی اصغر بهاری، حسین یاحقی و… به آموختن آن پرداختند.

نوازندگان کمانچه تکنیک خود را به ویولن انتقال دادند و جز استاد ابوالحسن صبا و سایر شاگردان مدرسه عالى موسیقى که ویولن را با تکنیک حقیقى آن مى‌نواختند، بقیه ویولنیست‌هاى ایرانى از روش کمانچه‌کش‌ها پیروى مى‌کردند.
شیوهٔ استاد صبا با شاگردانش منتقل شد و آنها با تغییراتى چند، ویولن را تا حدودى از تکنیک کمانچه‌کشى جدا کردند. از این‌رو نوازندگان این دو ساز، گاه هر دو را مى‌نواخته‌اند و به هر دو تسلط داشته‌اند.
در نواختن ویولن به روش کلاسیک کوک این ساز همیشه ثابت است و برای آموزش آن از متد آموزش غربی استفاده می‌شود. در شیوه‌ی ویولن ایرانی از متدی که در هنرستان موسیقی آموزش داده می‌شود، استفاده می‌شود و بعد از آموزش مقدماتی آن به ردیف موسیقی ایرانی پرداخته می‌شود. در ساز ویولن کوک‌های متنوعی استفاده می‌شود که توسط هنرمندان مبتکر پیشنهاد شده است و برای هر دستگاه کوک مخصوصی استفاده شده است. ویولن در موسیقی کلاسیک همیشه به همراه ارکستر یا حداقل پیانو نواخته می‌شود. در موسیقی سنتی ایرانی ساز ویولن بیشتر تکنوازی می‌کند که برای جبران کم صدایی و همچنین سهولت انگشت گذاری از کوک‌های مختلف استفاده می‌شود.

آموزش ویولن ایرانی در آموزشگاه موسیقی آریاهنر

اگر به ساز ویولن علاقه دارید و تصمیم گرفته‌اید که نواختن این ساز را یاد بگیرید، طبیعی است که سوالات و دل‌مشغولی‌های زیادی شما را درگیر خود کرده باشد. معمولا در ابتدای راه یادگیری هر مهارت جدیدی، به خصوص نواختن یک ساز جدید، ابهامات و سوالات زیادی وجود دارد. مثلا اینکه از کجا باید شروع کرد؟ چه کلاسی مناسب شماست؟ کدام ساز را باید انتخاب کرد؟ بهترین شیوه یادگیری ساز ویولن چیست؟ این سردرگمی و ابهام کاملا طبیعی است و برای همه افراد مبتدی پیش می‌آید.

کل دوره آموزشی، به سه دوره مقدماتی و متوسطه و پیشرفته و در سه سبک کلاسیک، ایرانی و پاپ تقسیم شده‌است. هدف اصلی این دوره در نخستین گام حفظ و افزایش علاقه و انگیزه لازم برای ادامه مراحل آتی و ایجاد پایه‌های درست و محکم نوازندگی است تا با تکیه به این پایه‌ها بتوانید دوره‌های پیشرفته‌تر را براحتی بگذرانید. با توجه به ماهیت ساز ویولن دانستن این نکته ضروریست توانایی نواختن قطعات و آهنگ‌های مورد علاقه‌تان بعد از طی مقدمات لازم بدست خواهد آمد.

در کلاس آموزش ویولن ایرانی، از کتاب‌هایی مانند کتاب آموزش ویولن ایرانی روح الله خالقی و کتاب ویولن ردیف صبا استفاده می‌شود. در این کتاب‌ها روی معرفی دستگاه‌‌های مختلف موسیقی ایرانی، گوشه‌های دستگاه‌ها، آموزش کوک ویولن ایرانی و روان شدن انگشت‌ها تمرکز می‌شود. سوال مهم این است ویولن ایرانی یا کلاسیک؟ کدام بهتر است؟ همانطور که بسیاری از هنرجویان می‌گویند، ویولن ایرانی از کلاسیک دشوارتر است و بهتر است هنرجو ابتدا با سبک کلاسیک آشنا شود. از مهم‌ترین نوازندگان ویولن ایرانی می‌توان به حبیب‌ الله خالقی، پرویز و حسین یاحقی، ابوالحسن صبا، مهدی خالدی، علی تجویدی، اسدالله ملک، همایون خرّم، فرید فرجاد، حبیب الله بدیعی، اردشیر کامکار، بیژن مرتضوی و… اشاره کرد که انواعی از آهنگ‌های ویولن ایرانی شاد و ویولن ایرانی غمگین را نواخته‌اند.

تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک باعث اجرای متفاوت در نوازندگی شده است. اجرای موسیقی ایرانی مانند موسیقی های سنتی، آواز و تصنیف ایرانی بر روی این ساز بسیار زیباست. افرادی که علاقه مند به ویولن ایرانی هستند، نیاز دارند که به موسیقی ایرانی زیاد گوش دهند و حداقل یک دور کامل ردیف‌های ویولن ایرانی را در موقعیت مناسب یاد بگیرند. ویولن ایرانی جزء رپرتوارترین سازهای ایرانی است و هنرمندان بزرگی همچون ابوالحسن صبا اعتقاد داشتند که ویولن ایرانی کاملاً قابلیت بیان حالات موسیقی ایرانی را دارد.

همانطور که اشاره کردیم برای یادگیری ویولن ایرانی می‌توانید از کتاب‌هایی نظیر کتاب آموزش ویولن ایرانی استاد روح الله خالقی استفاده کنید. این کتاب یکی از اصلی‌ترین کتاب‌های آموزش ویولن در هنرستان‌های موسیقی می‌باشد. کتاب ویولن ردیف صبا هم کتابی مناسب در زمینه‌ی آموزش ویولن ایرانی است. این کتاب شامل آموزش دستگاه‌های موسیقی ایرانی، آشنایی با گوشه‌های دستگاه‌ها، کوک‌های مختلف ویولن و روان شدن انگشت‌ها می‌باشد.

هزینه آموزش ویولن ایرانی

به طور کلی هزینه آموزش ویولن ایرانی به عوامل بسیاری بستگی دارد. یکی از این عوامل سن هنرجو است. در آموزشگاه موسیقی آریاهنر، اساتید گروه سنی کودکان با اساتید بزرگسالان متفاوت هستند، زیرا از روش‌های کاملاً مختلفی برای تدریس بهره می‌گیرند. گاهی هزینه کلاس‌های ویولن ایرانی برای کودکان از بزرگسالان بیشتر است. به علت اینکه آموزش موسیقی به کودکان نیازمند صبر و حوصله بیشتر و همینطور زمان طولانی‌تری است.

سطح هنرجو از دیگر عوامل بسیار مهم در تعیین هزینه یادگیری ویولن ایرانی است. اگر هنرجو پیشتر از این به کلاس ویولن رفته باشد، با تست تعیین سطح اولیه، سطح هنری هنرجو تعیین می‌شود و بر اساس آن اساتید متناسب را پیشنهاد می‌دهند. تمرین و ممارست رمز موفقیت در آموزش هر مهارتی است. موسیقی نیز به عنوان مهارتی خلاقانه و عمیق، از این قاعده مستثنا نیست. در بیشتر مواقع وقتی هنرجو سابقه آموزش موسیقی را ندارد، روند آموزش ویولن ایرانی برایش به کندی صورت می‌گیرد.

اساتید آموزش ویولن ایرانی در آریاهنر

مهرداد جوادیان

مدرس سازهای سنتی
javadian

علی سیف‌الله‌زاده

مدرس ویولن
seyfollahzadeh

زهرا هوشمندپناه

مدرس ویولن کلاسیک
hooshmand

ثبت نام در آریاهنر